БОЛАЛАРДА АУТИЗМ КАСАЛЛИГИ ВА УНИ ДАВОЛАШНИНГ ИЖТИМОИЙ, ИҚТИСОДИЙ ВА ПЕДОГОГИК ЖИҲАТЛАРИ ҲАМДА АУТИСТ ОДАМЛАРГА НИСБАТАН ТОЛЕРАНТ МУНОСАБАТЛАР.
Keywords:
болалар аутизми, даво терапияси, АВА терапияси, муносабатлар маданияти, ижтимоий- иқтисодий муносабатлар, ҳиссий алоқа, коммуникатив кўникмалар, ташхис.Abstract
Бугунги кунда аутизм касаллиги дунё бўйлаб кенг тарқалган касалликлардан бири ҳисобланади. Қадимда унча номаълум бўлган ва ўрганилмаган бу касаллик охирги йилларда жуда долзарб, чуқур изланишларга молик бўлган жиддий муаммога айланди. Аввалги мақолади аутизм касаллигининг тарихи, келиб чиқиш сабаблари, олиб борилган тадқиқотлар, изланишлар натижаси ва даволаш методлари ҳақида фикр юритилган эди. Ушбу мақолада аутизм касаллигининг хусусиятлари, уни даволашда педогогик жараёнлар , хусусан, дунё миқёсида энг самарали деб топилган АВА терапияси ҳақида батафсил тўхтаб ўтилади. Шунингдек аутизм касаллиги ҳақидаги тушунтириш ишлари, одамларнинг муносабатлари, бу муносабатларни маданийлаштириш борасидаги муаммолар ва уларни бартараф этиш, аутист инсонларга нисбатан атрофдагиларнинг муносабатларини толерантлаш масаласи, бу борадаги тавсиялар, даво педогогикаси, мутахассисларни тайёрлаш, даволаш йўллари ва даво терапиясининг ижтимоий-педогогик жиҳатлари, моддий таъминот масалалари ҳақида сўз юритилади.
References
1. Дети с аутизмом.[Текст] П. Сатмари; пер. с анг. З.Замчук. –Санкт-Петербург: Питер, 2005. -224с.
2. Дети с нарушениями общения: ранний детский аутизм [Текст] учеб. издание/ К.С. Лебединская, О.С. Никольская, Е. Р. Баенская, М.М. Либлинг, Р. К. Ульянова, Т. И. Морозова. – М.: Просвещение, 1989. – 95с.
3. Эмоциональные нарушения в детском возрасте и их коррекция // В.В. Лебединский, О.С. Никольская, Е.Р. Баенская, М.М. Либлинг – М: Московского университета, 1990 – 197с.
4. Психологическая помощ детям с проблемами в развитии [Текст] / И. И. Мамайчук. – Санкт-Петербург: Речь, 2001. – 219с.
5. Аутизм у детей. В. Е. Каган. Россия, издательство: «Смысл», 1981/2020.
6. Аутистические нарушения аффективного контакта. Лео Каннер. Перевод с английского В.Е. Кагана. Даллас, США, 2010. – 33с.
7. О лингвистических аспектах аутизма. Т.Г. Скребцова. УДК 616.89.81’33. Вестник СП6ГУ. Сер.16.2016. Вып. 3
8. “Over The Edge” Donna Williams, London and Philadelphia, 1992 and 1999.
9. Leo Kanner, Hans Asperger, and the discovery of autism. S.Baron-Cohen. 2015.
10. Kanner’s infantile autism and Asperger’s syndrome. JMS Pearse. 2005.
11. Norboevna, R. N. (2021). IMPROVING THE MEMBERSHIP SYSTEM IN ECOLOGICAL EDUCATION OF PRESCHOOL CHILDREN. In Archive of Conferences (Vol. 20, No. 1, pp. 97-98).
12. Adilova, A. S. (2021). Corpora and corpus-based teaching Uzbek to foreigners. International Journal of Multicultural and Multireligious Understanding (IJMMU), 8(4), 525-531.
13. Abdurahimovna, A. S. (2021, December). Tilshunoslik va tibbiyot integratsiyasi (AQSHdagi ayrim universitetlar misolida). In Conferences.
14. Adilova, S. A. O ‘ZBEK TILINI XORIJIY TIL SIFATIDA O ‘QITISH: TAJRIBA, MUAMMO, ISTIQBOL.
15. Ravshanova, N. N. (2023). Designing Modern Models of Biological Education Theories and Content in Educators. Telematique, 22(01), 3034-3040.
16. Ravshanova, N. N. (2020). THE PRINCIPLE OF CONTINUITY IN ENVIRONMENTAL EDUCATION OF PRESCHOOL CHILDREN. Scientific Bulletin of Namangan State University, 2(6), 369-374.
17. Norboyevna, R. N., & Shukurullaev, A. O. (2024). MAKTABGACHA TA’LIM TASHKILOTIDA EKOLOGIK TEATRNI TASHKIL ETISH ORQALI EKOLOGIK KONSEPTUAL ASOSLARINI SHAKLLANTIRISH. Inter education & global study, (7), 158-164.
18. Ravshanova, N. N., & Norqulova, L. S. Q. (2023). MАKTАBGАCHА YOSHDАGI BOLАLАRNI EKOLOGIK TАRBIYALАSHDА IJTIMOIY ZАRURIYAT SIFАTIDА. Oriental renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences, 3(11), 685-692.