YANGI SO‘ZLAR VA NEOLOGIZMLARNING O‘ZBEK TILIDAGI O‘RNI
Keywords:
yangi so‘zlar, neologism, o‘zbek adabiy tili, leksik o‘zgarish, til taraqqiyoti, o‘zlashma so‘zlar, innovatsion leksika.Abstract
Mazkur ilmiy ishda zamonaviy o‘zbek tilidagi yangi so‘zlar va neologizmlarning vujudga kelish sabablari, ularning shakllanish mexanizmlari hamda adabiy til tarkibiga kirib borish jarayoni tahlil etiladi. So‘nggi yillarda ilm-fan, texnika, axborot texnologiyalari, siyosat va madaniyat sohalaridagi o‘zgarishlar o‘zbek tilida yangi so‘zlarning paydo bo‘lishiga olib kelmoqda. Tadqiqotda leksik o‘zgarishlarning asosiy manbalari – so‘z yasash, tarjima, xalq og‘zaki ijodi, boshqa tillardan o‘zlashuv kabi omillar o‘rganiladi. Neologizmlarning ijtimoiy ahamiyati, ularning rasmiy nutq, ommaviy axborot vositalari va ijtimoiy tarmoqlarda qo‘llanishi misollar orqali tahlil qilinadi. Shuningdek, til me’yorlariga mos keladigan va kelmaydigan yangi birliklarning semantik, uslubiy va madaniy bahosi muhokama qilinadi. Ishda lingvistik tahlil, taqqoslash va sintez usullaridan foydalangan holda yangi so‘zlar tizimlashtiriladi hamda ularning adabiy til rivojiga ta’siri yoritiladi.
References
1. Jo‘rayev, N. (2020). O‘zbek tilining zamonaviy leksikasi va uning taraqqiyot yo‘nalishlari. Toshkent: Fan nashriyoti.
2. Qurbonov, S. (2019). Neologizmlar va ularning til tizimidagi o‘rni. – Til va adabiyot jurnali, №4, 45–52.
3. Jo‘raqulov, I. (2021). Tilga kirib kelayotgan yangi so‘zlar haqida. – O‘zbek tili va adabiyoti, №2, 33–39.
4. Bozorov, M. (2018). O‘zbek tilining leksik boyligi va o‘zgaruvchanligi. Toshkent: O‘zbekiston Milliy ensiklopediyasi.
5. Adilova, A. S. (2021). Corpora and corpus-based teaching Uzbek to foreigners. International Journal of Multicultural and Multireligious Understanding (IJMMU), 8(4), 525-531.
6. Abdurahimovna, A. S. (2021, December). Tilshunoslik va tibbiyot integratsiyasi (AQSHdagi ayrim universitetlar misolida). In Conferences.
7. Adilova, S. A. O ‘ZBEK TILINI XORIJIY TIL SIFATIDA O ‘QITISH: TAJRIBA, MUAMMO, ISTIQBOL.
8. Ravshanova, N. N. (2023). Designing Modern Models of Biological Education Theories and Content in Educators. Telematique, 22(01), 3034-3040.
9. Ravshanova, N. N. (2020). THE PRINCIPLE OF CONTINUITY IN ENVIRONMENTAL EDUCATION OF PRESCHOOL CHILDREN. Scientific Bulletin of Namangan State University, 2(6), 369-374.
10. Norboyevna, R. N., & Shukurullaev, A. O. (2024). MAKTABGACHA TA’LIM TASHKILOTIDA EKOLOGIK TEATRNI TASHKIL ETISH ORQALI EKOLOGIK KONSEPTUAL ASOSLARINI SHAKLLANTIRISH. Inter education & global study, (7), 158-164.
11. Ravshanova, N. N., & Norqulova, L. S. Q. (2023). MАKTАBGАCHА YOSHDАGI BOLАLАRNI EKOLOGIK TАRBIYALАSHDА IJTIMOIY ZАRURIYAT SIFАTIDА. Oriental renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences, 3(11), 685-692.