Logo

IKKI TILLILIK VA SHAXSIYAT:ONA TILINI YO'QOTISHNING PSIXOLOGIK OQIBATLARI

Authors

  • Hasanova Zarina Sodiqovna

    Shahrisabz davlat pedagogika instituti qoshidagi Akademik litsey talabasi
    Author

Keywords:

Ikki tillilik, ona tili, identitet, psixologik oqibatlar, til va shaxsiyat, til yo‘qotilishi, til siyosati, psixolingvistika, madaniy dissonans, sotsiolingvistika.

Abstract

Ushbu maqolada ikki tillilik holatida shaxsning psixologik holati, identitet shakllanishi va ona tilini yo‘qotishning ichki ongga ta’siri tahlil qilinadi. Mualliflar til faqat muloqot vositasi emas, balki shaxsiyat, xotira, madaniy ong va ijtimoiy identifikatsiyaning asosi ekanini asoslaydi. Ona tilidan chetlanish yoki uni yo‘qotish holatlarida yuzaga keluvchi ruhiy tanglik, ajralish hissi, ijtimoiy moslashuvdagi qiyinchiliklar, madaniy aloqalarning uzilishi kabi salbiy oqibatlar xalqaro tadqiqotlar asosida yoritiladi. Shuningdek, maqolada ikki tillilikning ijobiy va salbiy jihatlari, psixolingvistika va sotsiologiya nuqtayi nazaridan baholanadi.

References

1. Cummins, J. (2000). Language, Power and Pedagogy: Bilingual Children in the Crossfire. Multilingual Matters.

2. Grosjean, F. (1982). Life with Two Languages: An Introduction to Bilingualism. Harvard University Press.

3. Baker, C. (2011). Foundations of Bilingual Education and Bilingualism (5th ed.). Multilingual Matters.

4. Skutnabb-Kangas, T. (2000). Linguistic Genocide in Education – or Worldwide Diversity and Human Rights? Lawrence Erlbaum Associates.

5. Crystal, D. (2000). Language Death. Cambridge University Press.

6. UNESCO. (2023). World Report on Languages and Linguistic Rights. Paris: UNESCO Publishing.

7. Fishman, J. A. (1991). Reversing Language Shift: Theoretical and Empirical Foundations of Assistance to Threatened Languages. Multilingual Matters.

8. Norton, B. (2000). Identity and Language Learning: Gender, Ethnicity and Educational Change. Longman.

9. O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi. (1992). 4-modda. Davlat tili va til siyosati haqida.

10. Alimova, D. (2020). Ikki tillilik va ijtimoiy identitet: O‘zbekiston tajribasi. Til va jamiyat jurnali, 1(2), 35–42.

11. Mehdiyev, A. (2021). Ona tilini yo‘qotishning psixologik oqibatlari: sotsiopsixologik tahlil. O‘zbekiston pedagogik jurnali, 3(5), 78–85.

Downloads

Published

2025-08-26