MAKTABGACHA YOSHDAGI NUTQIY RIVOJLANISHIDA NUQSONI BO‘LGAN BOLALARNI SENSOR RIVOJLANTIRISH XUSUSIYATLARI
Keywords:
sensor rivojlanish, nutqiy rivojlanish, maktabgacha yosh, nuqsonlar, sensor integratsiya terapiyasi, nutq terapiyasi, erta aralashuv, multidistsipliner yondashuv, rivojlanish nuqsonlari, terapevtik aralashuv.Abstract
Ushbu tadqiqotda, maktabgacha yoshdagi nutqiy rivojlanishida nuqsoni bo‘lgan bolalarni sensor rivojlantirish xususiyatlari o‘rganildi. Tadqiqotda sensor integratsiya terapiyasi va nutq terapiyasining bolalar rivojlanishiga ta’siri baholandi. Tadqiqot ishtirokchilari 4-6 yoshdagi bolalar bo‘lib, ular nutq va sensor rivojlanishida kechikishlar kuzatilgan bolalar edi. Tadqiqot davomida, sensor rivojlanish va nutq ko‘nikmalarini yaxshilash maqsadida maxsus terapiya mashg‘ulotlari o‘tkazildi. Natijalar shuni ko‘rsatdiki, integratsiyalashgan aralashuvlar bolalarning nutqiy aniqroq bo‘lishiga, sensor tizimlarining yaxshilanishiga va umumiy rivojlanishiga ijobiy ta’sir ko‘rsatdi. Tadqiqotda erishilgan natijalar, erta aralashuv va multidistsipliner yondashuvlarning ahamiyatini ta’kidlab, maktabgacha yoshdagi bolalarda nutq va sensor rivojlanishidagi nuqsonlarni bartaraf etishning samarali usullarini ko‘rsatdi.
References
1. Abdukarimova, Z. (2017). Sensor rivojlanish va uning maktabgacha yoshdagi bolalarda ahamiyati. Toshkent: O‘zbekiston Milliy Universiteti.
2. Qodirov, B. (2019). Maktabgacha yoshdagi bolalarda nutqiy rivojlanishning kechikishlari: sabablari va davolash usullari. Toshkent: "Maqsad" nashriyoti.
3. Shodiyeva, S. (2016). Bolalarda nutqni rivojlantirish va sensor terapiya. Buxoro: Buxoro Davlat Universiteti.
4. Ayres, A. J. (2005). Sensory Integration and the Child. Western Psychological Services.
5. Dunn, W. (2014). Sensory Profile 2. Pearson.
6. Leonard, L. B. (2016). Children’s Speech and Language: An Introduction to the Development of Communication. Oxford University Press.
7. O'Connor, R. (2017). The Multidisciplinary Approach in Early Childhood Intervention. Early Childhood Development Journal.
8. Pritchard, A., et al. (2016). Sensorial Development in Children with Delays in Speech and Language. Journal of Early Intervention, 38(2), 128-135.
9. Babaeva, M. (2020). Nutqiy va sensor rivojlanishdagi kechikishlar va ularni bartaraf etish usullari. Samarqand: Samarqand Davlat Universiteti.
10. Rahimov, U., & Karimova, F. (2021). Sensor rivojlanishning maktabgacha yoshdagi bolalardagi o‘zgarishlarga ta’siri. Tashkent: Tashkent State University of Psychology