OG‘IR METALLAR BEOGEOKIMYOSI
Keywords:
iqlim, tuproq, suv, kimyoviy xossa, eroziya, simob, qo‘rg‘oshin, kadmiy, mis, nikel, xrom, elementlar.Abstract
Og‘ir metallar beogeokimyosi atrof-muhit va inson salomatligi uchun muhim ahamiyatga ega bo‘lgan ilmiy tadqiqot sohasidir. Ushbu soha og‘ir metallarni yer yuzasida, suv resurslarida, atmosferada va biologik tizimlarda qanday tarqalishi, ularning kimyoviy holatlari, o‘zaro ta’sirlari va organizmlarga ta’sirini o‘rganadi. Og‘ir metallar tabiiy ravishda yer qobig‘ida mavjud bo‘lib, vulqon faoliyati, eroziya jarayonlari va boshqa geologik jarayonlar orqali atrof-muhitga tarqaladi. Biroq, inson faoliyati, xususan sanoat ishlab chiqarish, qishloq xo‘jaligi, transport va chiqindilarni noto‘g‘ri boshqarish natijasida og‘ir metallar miqdori sezilarli darajada oshib, ekologik muammolar yuzaga kelmoqda.
References
1. Егоров В.В. и др. О временных колебаниях концентрации пыли и тяжелых металлов в атмосферном воздухе небольшого города: Сб. науч.тр. института эксперимент метеорологии "Загрязнения атмосферы и почвы". - М.: 1977. Вып.7/76. 11-26 с
2. Ферсман А.Е. Геохимия. В 4-х т. - Л.: ОНТИ. 1939. Т.4. С.46.
3. Сотиболдиева, Г., & Абдуллаева, Л. (2020). Сух ва Исфайрамсой дарё ёйилмаларида шаклланган сугориладиган кольматажланган тупрокларнинг галогенетик хусусиятларини тавсифи. Илм-фан ва таълимнинг ривожланиш истикболлари мавзусидаги илмий канфренция туплами. www. openscience. uz, 27, 309-313
4. Сотиболдиева, Г.Т. (2018). Фаргона вилояти кольматажланган тупрокларининг биогеокимёвий хусусиятлари ва улардан фойдаланиш.: дисс. Автореф. б. ф. ф. д.(PhD)-Т.
5. G Sotiboldieva, Z Isomiddinov, E Topkanova, M Toxirova, D Solijonova. Суғориладиган сур тусли қўнғир тупроқларда камёб кимёвий элементларнинг биогеокимёси. Science and innovation, 2022
6. Юлдашев, Ғ., Сотиболдиева, Г. Т., & Абдухакимова, Х. Х. (2020). BIOGEOCHEMICAL PROPERTIES OF CALCIUM AND STRONTIUM IN GRAY SOILS. Scientific Bulletin of Namangan State University, 2(5), 61-67.
7. Абдухакимова, Х.А. (2021). Шохимардонсой конус ёйилмаси сугориладиган тупрокларининг геокимёси. Б.ф.ф.д. дисс. автореф. Фаргона, 42.