PIYODALAR HARAKATI XAVFSIZLIGINI TA’MINLASHDA BIONIKANI QO‘LLASH
Keywords:
Bionika, piyodalar harakati xavfsizligi, moslashuvchan yoritish tizimlari, bionik yo‘l sirtlari, aqlli svetoforlar, biomexanik sensorlar, yo‘l-transport hodisalari (RTA), Intellektual transport tizimlari, ekologik barqarorlik, energiya tejash, sun’iy intellekt, transport infratuzilmasi, yo‘l harakati tartibga solish, biolyuminesans tizimlari, baxtsiz hodisalarning oldini olish, yo‘lni optimallashtirish, videosurat tizimlari oqimlar, transport tizimlari, infraqizil sensorlar.Abstract
Maqolada piyodalar harakati xavfsizligini oshirishda bionik yondashuvlar qo‘llanilishi tahlil qilinadi. Bionika – tabiiy organizmlarning tuzilish va funksiyalaridan ilhomlanib, texnikaviy tizimlarni yaratish va rivojlantirish bilan shug‘ullanadi. Ushbu yondashuv transport va piyodalar harakati xavfsizligini ta’minlashda yangi imkoniyatlar yaratadi. Maqolada bionik texnologiyalarning yo‘l infratuzilmasiga integratsiyasi, aqlli yoritish tizimlari, biomexanik sensorlar va xavfsizlik signalizatsiya tizimlari muhokama qilinadi.
References
1. Qodirova O. ILM-FAN VA INNOVATSION TEXNOLOGIYALARDA BIONIKANING O ‘RNI //TA’LIM VA RIVOJLANISH TAHLILI ONLAYN ILMIY JURNALI. – 2022. – . 2. – . 7. – . 206-209.
2. Qodirova O. TEXNIKA FANLARINI O ‘QITISHDA BIONIKANING O‘RNI //Scienceweb academic papers collection. – 2022.
3. Bioniklar nima. «Ilmiy va ommabop kutubxonasi» seriyali. ASTashenkov P.T. M., MiivDat, 1963 yil.
4. Vincent, J.F.V., Bogatyreva, O.A., Bogatyrev, N.R., Bowyer, A., Pahl, A.K. (2006). "Biomimetics: its practice and theory." Journal of the Royal Society Interface, 3(9), 471-482.
5. Benyus, J.M. (2002). Biomimicry: Innovation Inspired by Nature. HarperCollins.
6. Nachtigall, W. (2002). Bionik: Grundlagen und Beispiele für Ingenieure und Naturwissenschaftler. Springer-Verlag.Helms, M., Vattam, S.S., Goel, A.K. (2009). "Biologically inspired design: process and products." Design Studies, 30(5), 606-622.
7. Speck, O., Speck, T., Horn, R., Gantner, J., Sedlbauer, K. (2017). "Biomimetic bio-inspired biomorph sustainable? An attempt to classify and clarify biology-derived technical developments." Bioinspiration & Biomimetics, 12(1), 011004.
Internet ma’lumotlar
1. https://lex.uz/docs/-7247917
2. Gazeta.uz – O‘zbekistonda yo‘l-transport hodisalari va ularning statistikasi to‘g‘risida yillik yangiliklar.
3. Kun.uz – O‘zbekistonning yo‘l-transport hodisalari va piyodalar xavfsizligi bo‘yicha tahlil va statistika.
4. Qalampir.uz – Piyodalar va o‘quvchilar ishtirokidagi yo‘l-transport hodisalari va ularning statistikasi.
5. Ejarima.uz – Yo‘l-transport hodisalaridagi kamchiliklar va ularning natijalari.
