ICHKI YONUV DVIGATELLARIDAGI KIRITISH VA SIQISH JARAYONLARINING TAHLILI
Keywords:
Ichki yonuv dvigateli, kiritish jarayoni, siqish jarayoni, indikator diagramma, yonish mahsulotlari, gaz almashinuvi, ekologik ko‘rsatkichlar, bosim ostida kiritish.Abstract
Mazkur maqolada ichki yonuv dvigatellarida (IYD) kiritish va siqish jarayonlarining termodinamik va mexanik jihatdan chuqur tahlili keltirilgan. IYD larning haqiqiy sikllari davomida sodir bo‘ladigan gaz almashinuvi, yonish, kengayish va chiqarish bosqichlari indikator diagrammalari asosida tahlil qilinadi. Har bir jarayonning boshlanishi va tugash fazalari, klapanlarning ochilishi-yopilishi, hamda porshen harakati bilan bog‘liq bosim va harorat o‘zgarishlari izchil tushuntiriladi. Shuningdek, bosim ostida kiritish usuli orqali dvigatel quvvatini oshirish imkoniyatlari ham ko‘rib chiqiladi. Maqolada dvigatelning ekologik ko‘rsatkichlari va ular atrof-muhitga ko‘rsatadigan ta’sirlar haqida ham muhim ma’lumotlar berilgan. Tadqiqot natijalari ichki yonuv dvigatellarining samaradorligini oshirish va ekologik xavfsizligini ta’minlashda muhim ahamiyatga ega.
References
1. Назаров Б.Ф., Зильберг Г.Л. ―Теория и конструкция автомобильных двигателей‖. – М.: Машиностроение, 1985.
2. Жуков А.М., Чудиновский А.Д. ―Автомобильные двигатели‖. – М.: Транспорт, 1991.
3. Мусаев А. ―Ichki yonuv dvigatellari‖. – Toshkent: O‘zbekiston Milliy Ensiklopediyasi nashriyoti, 2015.
4. Қодиров Б., Бекмуродов А. ―Ichki yonuv dvigatellarining termodinamik jarayonlari‖. – Andijon: AndDTI nashriyoti, 2020.
5. ISO 8178: Internal combustion engines — Measurement of exhaust emission.
6. Heywood, J.B. “Internal Combustion Engine Fundamentals.” – McGraw-Hill Education, 1988.
