SAMARQANDLIK MA’RIFATPARVARLARNING MILLIY MATBUOT HAMDA TA’LIMNI RIVOJLANTIRISH YO‘LIDAGI ALOQALARI
Abstract
Ushbu ilmiy tadqiqot XIX asr oxiri va XX asr boshlarida Samarqand shahrida shakllangan ma’rifatparvarlik harakatining milliy matbuot va ta’lim sohalarining shakllanishiga ko‘rsatgan ta’sirini keng qamrovda tahlil qiladi. Samarqandlik jadid ziyolilar — Mahmudxo‘ja Behbudiy, Said Rizo Alizoda, Abdulqodir Shakuriy, Xoji Muin va Saidahmad Siddiqiy Ajziylarning ijtimoiy-ma’rifiy qarashlari, pedagogik faoliyati, noshirlik tashabbuslari hamda ular tomonidan Turkistonning boshqa madaniy markazlari bilan o‘rnatilgan ilmiy-ma’rifiy aloqalar tarixiy, tarixshunoslik, komparativ va sotsiologik metodlar asosida chuqur o‘rganiladi. Mazkur ishda jadidchilikning ilmiy-nazariy asoslari, matbuotning modern jamiyat shakllanishidagi tutgan o‘rni, ta’lim islohotlarining mahalliy sharoitga moslashuvi, xalqaro ma’rifiy tarmoqlar bilan integratsiya jarayonlari ham yoritiladi. Tadqiqot natijalari Samarqandning ma’rifiy uyg‘onish markazi sifatidagi tarixiy rolini qayta baholashga, jadid ma’rifatparvarlarining milliy taraqqiyotga qo‘shgan hissasini zamonaviy ilmiy paradigmalar bilan solishtirishga imkon beradi
References
1. Adeeb Khalid. The Politics of Muslim Cultural Reform: Jadidism in Central Asia. University of California Press.
2. Edward Allworth. Central Asia: 130 Years of Russian Rule. Duke University Press.
3. Ingeborg Baldauf. Jadidism in Central Asia: New-method Schools and the Emergence of Nationality.
4.H. Komatsu. Reformist Intellectuals in Turkestan. Tokyo University Papers.
5.F. Starr. Lost Enlightenment: Central Asia’s Golden Age.
6.Zaki Validi To‘g‘on. Turkistonga ilmiy safari.
7. Boymirza Hayit. Turkistonda jadidchilik va uning tugatilishi.
8. Mahmudxo‘ja Behbudiy asarlari to‘plami
9. Said Rizo Alizoda maqolalari.
10. Abdulqodir Shakuriy pedagogik merosi.
11. O‘zR FA Tarix instituti: Jadidchilik: islohot, yangilanish, mustaqillik va taraqqiyot uchun kurash.
