Logo

OZIQ-OVQAT SANOATI UCHUN TABIIY PIGMENT MELANINNI MAXALLIY XOM ASHYO KASHTANDAN OLISH USULI

Authors

  • Hafizova Durdona Qo'ldosh qizi

    Toshkent kimyo-texnologiya instituti, ilmiy izlanuvchi
    Author
  • Ziyodullayeva Shoxista Ismat qizi

    Xalqaro innovatsion universitet, bosh mutahassis
    Author
  • Ergashyeva Iroda Abdumajid qizi

    Toshkent kimyo texnologiya instituti, ilmiy izlanuvchi
    Author
  • Xusanov Ruziboy Abduqodir oʻgʻli

    Toshkent kimyo-texnologiya instituti, stajyor assistant
    Author
  • Bobaev Isomiddin Davronovich

    Toshkent kimyo-texnologiya instituti, DSc, professor
    Author
  • Normatov Anvar Mirzayvich

    Toshkent kimyo-texnologiya instituti, PhD, professor
    Author

Keywords:

Tabiiy pigment, melanin, tirozin, katexolamin, kashtan mevasining po’sti, ekstraksiya, filtrratsiya, aminokislotalar, biologik faol qoʻshimchalar, oziq-ovqat sanoati.

Abstract

Ushbu maqola, tabiiy pigment melanin olish usulini ishlab chiqishdan iborat bo‘lib, oqsil tarkibli tirozin, dioksifenilalanin yoki katexolaminning oksidlanish polimerizatsiyasi hosilasi hisoblanadi. Kashtan mevasi mag’zining maydalangan po’stini va suvning massa 1:20 nisbatida suvda uch bosqichli ekstraksiya qilishni va har bir ekstraksiya bosqichi uchun 12 soat davomida ekstraksiya qilish orqali suvda eriydigan melaninni olish usuli amalga oshirildi. Uch bosqichda olingan ekstraktlarni birlashtirilib filtrlanadi (ekstrakt hajmi 15 l tashkil qildi). Olingan ekstrakt 3 litr hajm qolishiga qadar bug‘latiladi. Suvli ekstrakt 0,5 N NaOH eritmasi bilan pH muhiti 12 gacha yetkanga qadar qo’shildi. Hosil bo’lgan tiniq aralashmaga pH 1,5 ga qadar nordonlashtiriladi. Hosil bo’lgan cho’kma melaninni aralashmasi massa nisbatida 1:2 etilasetat bilan ekstraktsiya uch bosqichda amalga oshirildi. Suvli qism yani aralashmadan organik ekstrakt qismi ajratib olinda. Oziq-ovqat sanoati uchun biologik faol qoʻshimchalar tayyorlash uchun uning biokimyoviy tahlili amalga oshirildi.

References

1. Конский каштан. Horse chestnut. Род Aesculus // Дерево.RU. Деловой журнал по деревообработке. - 2008. - № 4. - С. 34-38.

2. Куцик Р.В., Зузук Б.М., Дьячок В.В. Каштан конский (Aesculus hippocastanum L.). Аналитический обзор // Провизор. - 2002. - № 4. – С. 12-18.

3. Зурабян, С.Э. Номенклатура природных соединений: Справочное пособие. - М.: ГЭОТАР-Медиа, 2008. - 204 с.

4. Жарова О.Г. Стандартизация конского каштана обыкновенного (Aesculus hippocastanum L.) семян и экстракта сухого на их основе: автореф. дис. … канд. фармац. фаук: 15.00.02. – М., 2009. – 27 с.

5. Жарова О.Г. Хроматографическое исследование препаратов на основе семян каштана конского / Сборник тезисов докладов 70-ой итоговой конференции СНО под редакцией А.А. Лебедева. – Самара: 2002. – С. 53-54.

6. Isaqova Sh.X., Bobaeyv I.D., Normatov A.M., Yusupov N.O‘. Kashtan mevsasi tarkibidagi melaninni aniqlash. International scientific week «Sustainable development and green economy». Tashkent, May 20-25, 2024. – C. 439. https://doi.org/10.5281/zenodo.11216200

7. Boboev I., Iskhakova Sh., Normatov A., Khujamshukurov N., Otajonov A. Chemical Composition and Antimicrobial Activity of Essential Oils from Horse Chestnut Flowers. E3S Web of Conferences 477, 00047 (2024). https://doi.org/10.1051/e3sconf/202447700047

8. Hamdamova N.B. Bobaev I.D., Normatov A.M., Yusupov N.O’., Isxaqova Sh.X. Kashtan mеvasining ichki po‘stidan mеlanin olish biotexnologiyasi Международной научной недели «Зелёная химия и устойчивое развитие» - Ташкент. 24-27 мая 2023 г. С. 200.

9. Hamdamova N.B. Bobaev I.D., Normatov A.M., Yusupov N.O’., Isxaqova Sh.X. Biotexnologik yo’l bilan olingan melaninning kimyoviy tarkibini aniqlash. Международной научной недели «Зелёная химия и устойчивое развитие» - Ташкент. 24-27 мая 2023 г. С. 201.

10. Исакова Ш.Х., Бобаев И.Д., Норматов А.М., Нурмухамедова В.З., Элова Н.А. Пробиотическая активность водорастворимых полисахаридов почки каштана конского обыкновенного. «Universum: химия и биология» Межд. Журн. – Москва. – 2023. - часть 2. – № 12 (114). – C. 14-17.

11. Mazurkiewicz W. Analysis of aqueous extract of Inonotus obliquus // Acta Poloniae Pharmaceutica. – 2006. – V. 63, № 6. – P. 497-501

Downloads

Published

2024-10-17