l

OG‘IR METALLAR TUPROQ TARKIBIDA: MANBALARI VA TARQALISH MEXANIZMLARI

Authors

  • Fayziyeva Tabassum Abdullajon qizi

    Farg‘ona davlat universiteti Agrar qo’shma fakultiteti Tuproqshunoslik yo‘nalishi 3-bosqich talabasi
    Author

Keywords:

og'ir metallar, simob, kadmiy, mis, nikel, xrom, tuproq, kimyoviy element

Abstract

Og‘ir metallar tuproq tarkibida uchraydigan va ekologik jihatdan xavfli bo‘lgan elementlar guruhiga kiradi. Ular kimyoviy element sifatida tabiiy ravishda yer qobig‘ida mavjud bo‘lishi mumkin, ammo inson faoliyati natijasida ularning miqdori sezilarli darajada oshib, atrof-muhitga zarar yetkazadi. Og‘ir metallar tuproqning fizik-kimyoviy xususiyatlarini o‘zgartirib, o‘simliklarning rivojlanishiga to‘sqinlik qiladi, shuningdek, oziq-ovqat zanjiriga kirib, inson va hayvonlarning sog‘lig‘iga salbiy ta’sir ko‘rsatadi. Shu sababli, og‘ir metallarni tuproqdan aniqlash, ularning manbalarini o‘rganish va tarqalish mexanizmlarini tushunish ekologiya fanining muhim yo‘nalishlaridan biridir.

References

1. Sotiboldieva G. et al. КОЛЬМАТАЖЛАНГАН СУР-ТУСЛИ ҚЎНҒИР ТУПРОҚЛАРДА КАМЁБ КИМЁВИЙ ЭЛЕМЕНТЛАРНИНГ БИОГЕОКИМЁСИ //Science and innovation. – 2022. – Т. 1. – №. D8. – С. 594-599.

2. Abakumov, E., Yuldashev, G., Mirzayev, U., Isogaliev, M., Sotiboldieva, G., 3. Maxramxujaev, S., ... & Nizamutdinov, T. (2023). Markaziy Farg'ona cho'lidagi sug'oriladigan tuproqlarning antropogen omillar ta'sirida hozirgi holati. Geologiya fanlari , 13 (3), 90.

4. Юлдашев, Г., Холдарова, М., Исагалиев, М., Турдалиев, А., & Сотиболдиева, Г. (2013). Агрохимические свойства трудномелиорируемых почв Ферганы. Аграрный вестник Урала, (3 (109)), 16-17.

5. Yuldashev, G., & Sotiboldieva, G. (2015). Sug'oriladigan bo'z-qo'ng'ir tuproqlarning singdirilgan asoslarini shakllantirish So'x konusining olib borilishi. Europaische Fachhochschule , (5), 3-6.

6. Sotiboldieva, G., Nematov, A., Qodirova, E., & Odilova, M. (2022). КОЛЬМАТАЖЛАНГАН ТУПРОҚЛАРДА МИШЯК БИОГЕОКИМЁСИ. Science and innovation, 1(A7), 332-336.

7. Сотиболдиева, Г., & Абдуллаева, Л. (2020). Сух ва Исфайрамсой дарё ёйилмаларида шаклланган сугориладиган кольматажланган тупрокларнинг галогенетик хусусиятларини тавсифи. Илм-фан ва таълимнинг ривожланиш истикболлари мавзусидаги илмий канфренция туплами. Илм-фан ва таълимнинг ривожланиш истикболлари мавзусидаги илмий канфренция туплами. www. openscience. uz, 27, 309-313.

8. Tolibjonovna, S. G. Z., & Axmadovich, I. R. (2023). KOLMATAJLANGAN YERLARDA BEDANI TUPROQ UNUMDORLIGIGA TA’SIRI. In INTERNATIONAL SCIENTIFIC RESEARCH CONFERENCE (Vol. 2, No. 18, pp. 54-58).

9. Tolibjonovna, S. G. Z., & Axmadovich, I. R. (2023). SO ‘X, ISFAYRAMSOY SOHILLARI VA KONUS YOYILMALARI AVTOMORF SUG ‘ORILADIGAN KOLMATAJLANGAN TUPROQLARIGA TAVSIF. IJODKOR O'QITUVCHI, 3(33), 230-235.

10. Sotiboldieva, G., Isomiddinov, Z., Topkanova, E., & Solijonova, M. T. D. (2022). BIOGEOCHEMISTRY OF RARE CHEMICAL ELEMENTS IN COLMATED GRAY-BROWN SOILS. Science and Innovation, 1(8), 594-599.

11. Toshmirzayeva, G., & Sotiboldiyeva, G. (2021 yil, iyul). UCHQO`RG`ON TUMANI OCH BO`Z VA TIP BO`Z TUPRAKLARI. Konferentsiyada .

12. Sotiboldieva, G. T., & Yuldashev, G. Y. (2014). POLLUTION OF IRRIGATED SOILS IN THE SEROZEM ZONE BY RADIONUCLIDES. The Way of Science, 33.

13. Юлдашев, Ғ., & Сотиболдиева, Г. (2019). СУҒОРИЛАДИГАН КОЛЬМАТАЖЛАНГАН ОЧ ТУСЛИ БЎЗ ТУПРОҚЛАР АГРОКИМЁВИЙ ХОССАЛАРИНИНГ ЎЗГАРИШИ. Farg ‘ona davlat universiteti ilmiy jurnali, (5), 9-9.

14. Sotiboldiyeva, G. (2023). KOLMATAJLANGAN SUR TUSLI QO ‘NGIR TUPROQ VA GRUNTLARNING MEXANIK TARKIBI. Science and innovation, 2(Special Issue 6), 834-838.

Downloads

Published

2025-07-02